Jest to globalna inicjatywa ONZ, która każdego roku przypomina o wyzwaniach związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i konsekwencjach nielegalnego obrotu nimi. W tym roku, w świetle najnowszego badania ESPAD 2024, Ośrodek Interwencji Kryzysowej Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie przyłącza się do działań edukacyjnych i profilaktycznych, prezentując najnowsze dane dotyczące młodzieży w Polsce.

Badanie ESPAD (European School Survey Project on Alcohol and Drugs), przeprowadzone w Polsce w maju i czerwcu 2024 r., objęło uczniów klas I i III szkół ponadpodstawowych (15–18 lat). Celem było zbadanie skali używania substancji psychoaktywnych oraz czynników sprzyjających ich rozpowszechnieniu.

1. Alkohol – najpowszechniejsza substancja

72,9% uczniów klas I i 91,3% klas III piło alkohol przynajmniej raz w życiu.

W ciągu ostatnich 30 dni alkohol spożywało: 39,1% młodszych uczniów i 73,3% uczniów starszych.

2. Marihuana i inne narkotyki

Marihuanę lub haszysz używało kiedykolwiek: 16,9% uczniów klas I i 33,1% uczniów klas III.

3. Nowe substancje psychoaktywne (dopalacze)

Przynajmniej raz spróbowało ich: 6,6% uczniów klas I i 6,1% uczniów klas III.

4. E-papierosy i tytoń

E-papierosy używało w ostatnim miesiącu: 37,2% uczniów młodszych i 50,9% starszych

Tytoń paliło w ostatnich 30 dniach: 21,0% uczniów klas I i 30,0% klas III.

5. Gry hazardowe

W ostatnich 30 dniach brało w nich udział: 12,5% uczniów klas I oraz 25,4% uczniów klas III.

Z raportu ESPAD 2024 wyłania się złożony obraz sytuacji młodzieży w Polsce. Z jednej strony możemy zauważyć wyraźny spadek spożycia alkoholu i palenia tradycyjnych papierosów, co może świadczyć o rosnącej świadomości zdrowotnej nastolatków. Z drugiej jednak strony niepokoi rosnąca popularność e-papierosów oraz utrzymujący się wysoki poziom eksperymentowania z marihuaną i nowymi substancjami psychoaktywnymi. Coraz większe zaangażowanie młodzieży w gry hazardowe wskazuje na potrzebę rozszerzenia profilaktyki o nowe obszary ryzykownych zachowań. Te wyniki jasno pokazują, że profilaktyka musi być dynamiczna i dostosowana do zmieniających się zagrożeń.

Co powinno wzbudzić naszą czujność?

-nagłe zmiany w zachowaniu dziecka – takie jak wycofanie się z relacji, wahania nastroju, agresja, apatia, kłamstwa czy utrata zainteresowań.,

– częste zmiany towarzystwa, tajemniczość, unikanie rozmów i izolowanie się w pokoju,

– w wyglądzie zewnętrznym dziecka uwagę powinny zwrócić zaczerwienione oczy, nietypowy zapach ubrań lub oddechu, ślady po wkłuciach, nagła utrata wagi, zaniedbanie higieny lub przesadne maskowanie zapachu (np. używanie intensywnych perfum).

W przypadku podejrzenia używania substancji psychoaktywnych warto skontaktować się z pedagogiem szkolnym, psychologiem, poradnią uzależnień lub Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej – wsparcie specjalistów może pomóc zapobiec pogłębianiu się problemu.

1. Porozmawiaj szczerze i spokojnie – wybierz odpowiedni moment, okaż troskę, nie oceniaj. Postaraj się zrozumieć, co dzieje się w życiu dziecka.

2. Słuchaj uważnie – daj dziecku przestrzeń do wypowiedzi i nie przerywaj. Czasem potrzebuje ono po prostu zostać usłyszane.

3. Nie lekceważ sygnałów – nawet jeśli dziecko zaprzecza, warto obserwować sytuację i szukać dalszych wskazówek.

4. Nie ukrywaj problemu – zwróć się po pomoc. Skontaktuj się z pedagogiem, psychologiem, poradnią leczenia uzależnień lub Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej.

Nie bój się prosić o pomoc także dla siebie – wsparcie dla rodziców jest równie ważne, by mądrze i konsekwentnie towarzyszyć dziecku w wychodzeniu z kryzysu.

Pamiętaj: uzależnienie to nie „zły wybór”, a często sygnał głębszych trudności. Empatia, wsparcie i specjalistyczna pomoc są kluczowe.

   Gdzie można uzyskać pomoc?

Ośrodek Interwencji Kryzysowej Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie

Nie wahaj się ! Zdzwoń, napisz, przyjdź!

59-300 Lubin, ul. Składowa 3_______tel. 76 847 96 91_______e-mail: pcpr@powiat-lubin.pl