Standardy ochrony małoletnich

w rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka

 

Preambuła

 

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez osoby sprawujące pieczę zastępczą jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Osoby pełniące funkcję rodziny zastępczej i prowadzące rodzinne domy dziecka traktują dziecko z szacunkiem oraz uwzględniają jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez rodziny zastępcze i prowadzących rodzinne domy dziecka wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Osoby pełniące funkcję rodziny zastępczej i prowadzące rodzinne domy dziecka, realizując te cele, działają w ramach obowiązującego prawa oraz swoich kompetencji.

Słowniczek pojęć

§ 1

  1. Osobą sprawującą opiekę nad dzieckiem jest opiekun zastępczy, osoba zatrudniona do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich, a także wolontariusz, praktykant i stażysta.
  2. Opiekunem zastępczym jest osoba pełniąca funkcję rodziny zastępczej lub prowadząca rodzinny dom dziecka.
  3. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18 roku życia, w tym każde dziecko z niepełnosprawnością oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
  4. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny.
  5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego, czynu karalnego na szkodę dziecka lub zagrożenie dobra dziecka oraz jego zaniedbywanie przez jakąkolwiek osobę, w tym również osobę pełniącą funkcję rodziny zastępczej, prowadzącą rodzinny dom dziecka lub wychowanka.
  6. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.

Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego

§ 2

  1. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
  2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem niezwłocznie zawiadamiają o tym fakcie Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy w Lubinie lub koordynatora.
  3. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem monitorują sytuację i dobrostan dziecka.

§ 3

W przypadku powzięcia przez osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, mają obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji  Dyrektorowi Powiatowego Centrum Pomocy w Lubinie lub koordynatorowi.

§ 4

  1. Pedagog/psycholog lub inna osoba wyznaczona przez Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie opracowuje plan pomocy dziecku, wobec którego istnieje uzasadnione podejrzenie skrzywdzenia.
  2. Plan pomocy dziecku uwzględnia:

a)  podjęcie przez osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia odpowiednim służbom (prokuratura/policja lub sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej bądź przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego – procedura „Niebieskiej Karty” – w zależności od zdiagnozowanego typu krzywdzenia i skorelowanej z nim interwencji);

b)  wsparcie, jakie osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem zaoferują dziecku;

c)  skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba;

d)  zawiadomienie rodziców/opiekunów o powziętych podejrzeniach i działaniach oraz o ile to możliwe niezbędne włączenie ich do realizacji planowanych działań.

§ 5

W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących na przykład wykorzystywania seksualnego lub znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu) Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: pedagog/psycholog, wychowawca dziecka, koordynator, inni członkowie personelu Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku (dalej określani jako: zespół interwencyjny).

  1. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku.
  2. Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie, na podstawie zebranych przez zespół interwencyjny informacji, składa do Prokuratury/Policji zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.
  3. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji, prowadzących postępowanie.

                                                                                                § 6

  1. Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 1 do niniejszych Standardów. Kartę załącza się do dokumentacji dziecka.
  2. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem, personel Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie  w Lubinie i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.


Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim, a osobami sprawującymi opiekę nad dzieckiem oraz wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi

§ 7

  1. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem znają i stosują zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a opiekunami i osobami zatrudnionymi do pomocy.
  2. Wychowankowie znają i stosują wymogi dotyczące bezpiecznych relacji z rówieśnikami.
  3. Zasady i wymogi stanowią odpowiednio załącznik nr 2 oraz załącznik nr 3 do niniejszych Standardów.

Procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie oraz zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet

§ 8

  1. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem zapewniając dzieciom dostęp do Internetu, zobowiązane są podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.
  2. Rozwiązania organizacyjne związane z korzystaniem z urządzeń elektronicznych  z dostępem do sieci Internet bazują na aktualnych standardach bezpieczeństwa zapewnianych przez dostawców.
  3. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem, psycholog lub pedagog cyklicznie przeprowadzają z dziećmi pogadanki dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu.
  4. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem zapewniają stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu.
  5. W miejscu pełnienia funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka dostęp dziecka do urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet możliwy jest:

a) pod nadzorem opiekunów podczas zajęć;

b) bez nadzoru opiekunów – na przeznaczonych do tego komputerach, laptopach, itp.

     6. Zasady bezpiecznego korzystania przez dzieci z urządzeń elektronicznych z dostępem  do sieci  Internet stanowią Załącznik nr 4 do niniejszych Standardów.

                                                                                                     § 9

  1. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści w komputerach lub innych urządzeniach   elektronicznych, z których korzystają dzieci, należy niezwłocznie o tym fakcie zawiadomić  Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie lub koordynatora, zabezpieczyć sprzęt i w miarę możliwości ustalić, kto korzystał w tym czasie z komputera.
  2. Osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem przeprowadza z dzieckiem, o którym mowa  w punkcie poprzedzającym, rozmowę na temat zasad bezpieczeństwa w Internecie.
  3. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem uzyska informację, że dziecko jest krzywdzone, podejmuje działania opisane w rozdziale dotyczącym Zasad i procedur podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka.

              Zasady ochrony danych osobowych oraz wizerunku wychowanków

                                                                                                      § 10

  1.  Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem zapewniają najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
  2. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewniają ochronę wizerunku dziecka zgodnie z załącznikiem nr 5 do niniejszych Standardów.
  3. Osobom sprawującym opiekę nad dzieckiem nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka bez zgody rodzica lub opiekuna prawnego.
  4. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak : zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalenie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
  5. Upublicznianie przez osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-video) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego 

          Zasady rekrutacji osób zatrudnionych do sprawowania opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich w rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka oraz wolontariuszy, stażystów i praktykantów.

                                                                                                    §11

  1. Rekrutacja osób zatrudnionych do sprawowania opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich w rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka oraz wolontariuszy, stażystów i praktykantów odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji, zgodnie  z załącznikiem nr 7 do niniejszych Standardów.

Monitoring

§ 12

  1. Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie wyznacza osobę odpowiedzialną za Standardy ochrony małoletnich w rodzinnych formach pieczy zastępczej.
  2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za przegląd i aktualizację Standardów oraz za proponowanie zmian.
  3. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza w rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka raz na 12 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów. Wzór ankiety stanowi Załącznik nr 6.
  4. Osoba, o której mowa w pkt. 1 sporządza na tej podstawie raport, który następnie przekazuje Dyrektorowi Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie.
  5. Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza osobom pełniącym funkcję rodziny zastępczej oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka nowe brzmienie Standardów.

Przepisy końcowe

§ 13

  1. Standardy wchodzą w życie z dniem jej ogłoszenia.
  2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem, wychowanków, rodziców oraz opiekunów prawnych w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie lub poprzez przesłanie tekstu drogą elektroniczną, jak również na stronie Centrum.
  3. Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem, po zapoznaniu się ze standardami składają stosowne oświadczenie (zał. nr 8), które zostaje włączone do dokumentów.

ZAŁĄCZNIKI: